«Renacer», crítica de Caneiro en «Culturas»

Xosé Carlos Caneiro publica no suplemento «Culturas» de La Voz de Galicia unha crítica sobre Renacer, a novela de Xabier Paz.

O mellor que se pode dicir dunha novela é que lle faltan páxinas, que un queda debruzado na fin do texto agardando palabras e máis palabras, como música. É algo que sucede coas grandes obras que atan aos melómanos: as óperas que rematan deixando ao espectador un ansia inacabada, as sonatas do mestre Bach, as sinfonías únicas de Mahler. Se a novela que un xulga memorable é a primeira que redacta o seu autor, tal graza é preciso aplaudila e, fóra de todo prexuízo, louvala sen cese nin temor. Renacer de Xabier Paz é unha marabillosa novela que pasou desapercibida neste país atento á anécdota, á recompilación de inanidades ou á edición de pasatempos propia de literaturas negadoras da arte. Permítanme anotar algúns motivos polos que considero Renacer como o libro galego do ano. Esta escrita sen mirar aos públicos (porque mira ao tempo). Pescuda no pasado con ánimo indagador (non de feitos externos, senón de interiores: velaquí a verdadeira literatura), a súa prosa semella un inmenso pentagrama que mece os ollos e a alma dos lectores, politicamente incorrecta, incondicionada e incondicional, plena de contradicións, e tan ben escrita que un precisa lela en voz alta para considerar a súa verdadeira altura artística. Novela dura, sen concesións, reitero. Non se pode ler dunha soa vez, porque a prosa e a historia chega a aforgarnos. Pasou, repito de novo, sen pena nin gloria entre as novidades do 2008, pero é unha novela fonda e profunda, propia dun estudoso da literatura que acumula verdadeiras lecturas e non cúmulos de operetas tendentes ao ocio, ao presente e non á perdurabilidade. É novela existencial, que fala do home, polo tanto. Das súas angustias e padeceres, do desexo, da carne e do corazón. Do amor e da morte. Fala, pois, do inmortal. Quizá sexa este motivo definitivo que me empuxa a abrazar este texto, recomendalo onde sexa mester. Motivo definitivo que me impulsa a crer que a nosa literatura posúe talento, mestría, ambición e poder evocador. Con Renacer renace a literatura de Nós. Xosé Carlos Caneiro

Etiquetas: culturas, la_voz_de_galicia, novela, renacer, xabier_paz, xosé_carlos_caneiro