Hoxe con motivo do Día Internacional de Tradución, Valentín Arias López, un dos tradutores pioneiros na editorial, recibirá unha merecida homenaxe nun acto que se celebrará, ás 19:00 horas, no auditorio do centro sociocultural de Caixanova de Vigo.
Valentín Arias López naceu en Sarria en 1934. En 1969 comezou a traballar coa editorial Galaxia e posteriormente, a partir de 1980, con Edicións Xerais de Galicia, como autor dos primeiros libros educativos e tradutor dos títulos das primeiras coleccións xuvenís da editorial, especialmente de «Xabarín». Foi membro fundador en 1984 da Asociación de Tradutores Galegos, da que foi presidente. Traduce fundamentalmente do francés, do portugués e do español. En 1989 recibiu o premio Ramón Cabanillas de Tradución, e o Premio de Tradución Xuvenil do Ministerio de Cultura. Entre as súas moitas traducións atópanse as obras de Jules Verne A volta ao mundo en oitenta días, Viaxe ao centro da terra e Da Terra á Lúa, Voo de noite de Antoine de Saint-Exupéry, O estranxeiro de Albert Camus e A fractura do miocardio de Jacques Fansten. Tamén traballou no equipo que traduciu O enxeñoso fidalgo don Quixote da Mancha. Ademais publicou numerosos artigos sobre a tradución e a función do tradutor, en especial en países con linguas minorizadas.
Facemos un repaso das vinte e nove traducións publicadas por Xerais ao longo do ano 2008.
A idade da auga, James Salter, «Xerais Narrativa», relatos, inglés. Traducións de Gonzalo Navaza, María Reimóndez, Dolores Martínez Torres e Ana Hermida Ruibal.
Mil cretinos, Quim Monzó, «Xerais Narrativa», catalán, relatos. Tradución Helena González.
Mal de escola, Daniel Pennac, «Xerais Narrativa», francés, ensaio. Tradución de Xavier Senín Fernández e Isabel Soto López.
No labirinto do vento, Marina Colasanti, «Xerais Infantil e Xuvenil ilustrada», relatos, portugúes. Tradución de Mercedes Pacheco Vázquez. Edición: novembro 2008.
A clase (Entre les murs), F. Begaudeau, «Xerais Narrativa», novela, francés. Tradución de Xavier Senín Fernández e Isabel Soto López. Edición: decembro 2008. A novela inspirou a película A clase de Laurent Cantet, Premio de Ouro de Cannes e candidata francesa aos Óscar 2009.
O meu cole, Jordi Sierra i Fabra, «O meu mundo», conto ilustrado, catalán. Edición: outubro 2008.
Katiuscas amarelas, Xabier Mendiguren, «O meu mundo», conto ilustrado, euskera Edición: outubro 2008.
¡Que paisaxe!, Teresa Durán, «O meu mundo», conto ilustrado, catalán. Edición: outubro 2008.
A granxa de Simón, Enric Lluch, «O meu mundo», conto ilustrado, catalán. Edición: outubro 2008.
Pepe e o seu hámster, Teresa Soler, «O meu mundo», conto ilustrado, catalán. Edición: outubro 2008.
Munia dorme baixo a cama, Juan Cruz Igerabide, «O meu mundo», conto ilustrado, euskera. Edición: outubro 2008.
Dame a man, Seve Calleja, «O meu mundo», conto ilustrado, castelán. Edición: outubro 2008.
O álbum de Jumbo, Care Santos, «O meu mundo», conto ilustrado, catalán. Edición: outubro 2008.
Vítor ponse a remollo, Pasqual Alapont, «O meu mundo», conto ilustrado, catalán. Edición: outubro 2008.
Iván, o cabaleiro valente, Carmen Gil, «O meu mundo», conto ilustrado, español. Edición: outubro 2008.
Este ano 2008, foi, ademais, particularmente vizoso no número de traducións de textos literarios publicados, orixinalmente en galego, por Xerais a outras linguas. Sinalamos os seguintes:
Esta semana chega ás librarías Amancio Amigo e o demo da botella, a segunda entrega da serie de novelas de maxia, escritas por Xosé Miranda e ilustradas por Patricia Castelao, protagonizadas por Amancio Amigo. Este destemido estudante de maxia será, capaz de desaparecer e transformarse en obxectos e animais, vive apaixonantes aventuras, onde na liña da miña mellor literatura fantástica non falta nin o amor, nin lealtade nin a necesidade de superar as máis arriscadas probas.O primeiro título desta serie, dirixida a lectores de once anos en diante, Amancio Amigo e o Meigo de Salamanca, obtivo un gran éxito de público.
A protagonista desta novela, Sabela, é unha nena do Courel, que é a vez irmá da moza e amiga da irmá do meigo Amancio Amigo.Un día, por accidente, libera un demiño que o meigo ten pechado nunha botella. Para compensalo, ela e a súa amiga Loreto chocan un ovo caído do ceo, do que sae un novo demiño, ao que lle poñen por nome Anduriño. Pero Anduriño escapa tamén e, mentres todo iso sucede, no ceo comezan a concentrarse as nubes e as treboadas e unha grande ameaza pende sobre a aldea. Uns ollos de sangue vixían entre os nuboeiros. Amancio é tomado por unha invencible somnolencia e uns extraños personaxes visitan ao pai de Sabela, o filósofo Kalouro e o seu axudante Franco Opaco, que investigan se, no inexplicable roubo cometido na súa casa, o ladrón entrou pola ventá ou viceversa…
A dirección e o cadro de persoal de Xerais expresa o seu máis profundo pesar polo falecemento de Xesús R. Jares, autor e colaborador da editorial dende hai dúas décadas. Xesús R. Jares foi Catedrático de Didáctica e Organización Escolar na Universidade da Coruña, cátedra que obtivo co perfil «Modelos de Educación para a Paz e o Desenvolvemento». Desde 1983 coordinou o colectivo Educadores pola Paz de Nova Escola Galega. Foi presidente da Asociación Española de Investigación para a Paz (AIPAZ) e presidiu ata o seu falecemento a Asociación Galego-Portuguesa de Educación para a Paz (AGAPPAZ). Deseñou e coordinou o proxecto multidisciplinar e solidario «Construír a paz. Cultura para a paz nos anos 1995-1997». Tamén foi o deseñador e coordinador do Programa educativo municipal «Aprender a convivir» do Concello de Vigo nos anos 2000-2003. En Edicións Xerais de Galicia publicou: Construír a paz. Cultura para a paz (Cdor., 1996), Educación e dereitos humanos. Estratexias didácticas e organizativas (1998), Aprender a convivir (2001, 3ª edición en 2006), Técnicas e Xogos cooperativos para todas as idades (2005), Educación e paz I. 25 anos de Educadores pola paz (Xerais 2008) e Educación e paz II. Presente e futuro da construción da paz (Xerais 2008). O vindeiro 10 de decembro, coincidindo co Día dos Dereitos Humanos, será presentado no Auditorio do Centro Cultural Caixanova de Vigo o terceiro volume da triloxía «Educación e paz» Educación e paz III. Literatura e paz (Xerais 2008), libro colectivo coordinado por Jares no que participan corenta escritores e escritoras galegos. A súa importante obra ensaística vencellada á educación para a paz está traducida ao castelán e o portugués. O domingo 28 de setembro, ás 20:00 horas celebrarase en Vigomemorial un acto cívico na súa memoria.
Pódese ganar unha guerra e perder todas as batallas. Pódense gañar todas as guerras e perder todas as batallas dunha familia. Ata a loucura, ata a morte. Una tumba nun prado, acarón dun torreón. Patricio Mayo inventa cada vez unha historia distinta para agachar a súa verdade. Desde o corpo do seu devanceiro, o noble irlandés Patrick O’Mayo que quixo unirse á terceira cruzada de Corazón de León pero se equivocou de costa para desembarcar en Galicia, ata os mortos máis innomeables da guerra civil. A porta de Mayo de Gonzalo Moure e Tina Blanco é a novela que Clara e Manuel escriben sobre sobre o seu devanceiro, o despistado e desmesurado irlandés, mais viven ao mesmo tempo a traxedia final dunha familia condenada á desaparición. E a tumba do prado do torreón, o seu escuro segredo leva a Clara a atoparse con todos os fantasmas dos Mayo. Ata a loucura, ata a morte.
Xosé Manuel Eyré pregúntase no seu blog se Poderosa non será o novo Harry Potter. Recollemos un fragmento da súa anotación:
A novela é interesante. Xustamente iso: interesa. Consegue meter a lector na historia. Familiarízao con ela de xeito moi efectivo. Mañá comezo a escribir a crítica e a reler O profesor de vegliota, hai un par de cousas que necesito comprobar relativas á emotividade narratatorial.
Será esta Joana Dalva a sucesora de Harry Potter?
Poderes para iso ten, esta Poderosa. Mais, non vai depender diso. Finalmente todo dependerá do bon suceso do filme que en 2009 se rodará.
O lector adulto atopará acenos moi interesantes (algúns xa se ven nos subliñados desta Ferradura), por exemplo sobre a dualidade realidade-ficción, sobre o poder dos desexos, inclusive comentarios cara a unha posíbel poética, sobre o destino….
Óscar Iglesias publica nas páxinas de «Luces» de El País unha reportaxe sobre a aparición da Obra dramática de Francisco Taxes preparada por Xurxo Taxes Díaz.
O vindeiro luns, 29 de setembro, no Centro de Estudos Galegos da Universidade de Stirling (Escocia), o escritor escocés James Salter, autor d’ A idade da auga, impartirá unha conferencia que leva por título «Porque escribiu un escocés un libro en galego?». A idade da auga é o primeiro libro do escritor escoces, afincado en terras miñotas, sendo esta edición en galego, tamén, a primeira dunha obra escrita orixinalmente en inglés, lingua na que polo momento permanece inédita.
Tal como se anunciara en xeraisblog, xa están no prelo as traducións dos libros de relatos de Quim Monzó e Sèrgi Pamies, dous dos autores da narrativa catalana contemporánea máis aclamados polo público e recoñecidos pola crítica. Con estas dúas traducións, Xerais Narrativa continúa o seu proxecto de tradución de textos contemporáneos das literaturas ibéricas, con especial atención aos procedentes das literaturas catalana e euskalduna. As impactantes imaxes de cuberta de ambas as dúas edicións foron preparadas por Fran Herbello.
Mil cretinos, o último libro de narrativa do recoñecido autor catalán Quim Monzó, camiña a través dese difícil equilibrio entre a miseria humana e a vida, abordando a dor, a vellez, a morte e o amor. Desde unha paisaxe cotiá do baleiro, Monzó constrúe un libro rotundo, onde o humor, a miseria e unha certa tristeza tecen un ton de desamparo, de falsa felicidade, que o autor analiza, coma sempre, desde unha ollada sen concesións. Mil cretinos, traducido ao galego por Helena González, é un libro fermoso e contundente dunha das voces máis singulares das literaturas ibéricas de hoxe.
Quim Monzó (Barcelona, 1952) é o autor máis indiscutible da literatura catalana de hoxe. Premiado con galardóns como o Nacional de Literatura, o Premio de narrativa Ciutat de Barcelona, o de novela Prudenci Bertrana, o Lletra d’Or, o dos lectores de El Temps e, en varias ocasións, o Premio da Crítica, a súa narrativa está traducida a máis de vinte idiomas. Segundo a critica literaria do xornal The independent, Monzó é «un dos mellores escritores de relatos do mundo» e «un dos escritores máis orixinais do noso tempo». Mil cretinos é o seu último e esperado libro de relatos.
Se comes un limón sen facer xestos, libro de vinte relatos de Sergi Pàmies, traducido por Antón Dobao, afronta con mestría, situacións cotiás e fantásticas que nos mergullan nas emocións humanas. A partir de situacións intranscendentes, o catalán Sergi Pàmies desenvolve, en poucas frases, a inquedanza, o drama, a explosión ou o absurdo; e faino desde unha ollada ácida e refrescante, penetrante e contida. Coa caracterización de personaxes vulnerables, o autor descóbrenos o amor non correspondido, a soidade, as dependencias familiares, a desconfia-nza e a frustración, que crean un libro breve, de gran talento narrativo, un libro que chama incisivamente polos lectores e lectoras.
Sergi Pàmies (París, 1960) é un dos autores estrela da literatura catalana actual. Con libros de relatos como T’hauría de caure la cara de vergonya, La gran novel.la sobre Barcelona (Premio da Crítica Serra d’Or), L’ultim llibre de Sergi Pàmies ou novelas como La primera pedra (Premio Ícaro) ou L’ instint (Premi Prudenci Bertrana), a súa obra está traducida ao francés, alemán e castelán. Sergi Pámies é colaborador habitual de diversos medios de comunicación. Se comes unha limón sen facer xestos é o seu último libro de relatos e o primeiro do autor que se traduce ao galego.
Xa está ultimado o calendario das oito representacións d’ O club da calceta, a adaptación da novela homónima de María Reimóndez preparada por Teatro do Morcego, dentro da campaña de animación lingüística dirixida á mocidade «Voces á orella», organizada pola Secretaría Xeral de Política Lingüística e Edicións Xerais de Galicia.
En cada unha destas representacións de Teatro do Morcego, especialmente dirixidas ao alumnado de Bacharelato, será entregado aos asistentes un exemplar da novela de María Reimóndez.
O CLUB DA CALCETA
Seis mulleres moi diferentes estre si acoden a clases de calceta, un lugar onde converxen as súas frustracións pero, tamén, un lugar onde toman conciencia da súa situación e da necesidade de superala. A través dun espazo tan tradicionalmente feminino como a calceta, estas mulleres atopan no valor da unidade a forza para sobrepoñerse a un presente que as nega ou minusvalora. Desde a intriga á hilaridade, emerxe unha profunda reflexión e revisión sobre a condición feminina. Inspiradas na figura liberadora da tía Davinia, Matilde, Anxos, Rebeca, Elvira, Luz e Fernanda van facéndonos partícipes da súa historia desde un multiperspectivismo que desfai os fíos dunha sociedade machista.
O club da calceta, Teatro do Morcego, ficha artística
Davinia: Estíbaliz Espinosa
Matilde: Susana Dans
Anxos: Laura Ponte
Rebeca: Maxo Barjas
Elvira: Elina Luaces
Nanda: Luisa Merelas
Luz: Inma António
Escenografía: Pastor
Vestiario: La Canalla
Iluminación: Octavio Mas
Música: Anxo Graña
Coreografía: Olga Cameselle
Ramón Nicolás publicou o pasado 2 de agosto no suplemento Culturas de La Voz de Galicia unha crítica sobre O profesor de vegliota, a novela de Manuel Veiga publicada en Xerais Narrativa. reproducimos o texto:
METÁFORA DA DESTRUCIÓN. MANUEL VEIGA OFRECE UNHA PROPOSTA, A ABALAR ENTRE A NOVELA E O ENSAIO, QUE NOS ACHEGA A CONCEPTOS COMO IDENTIDADE, RESISTENCIA OU ASIMILACIÓN COA LINGUA COMO OBXECTO DE REFLEXIÓN
Manuel Veiga (Monforte de Lemos, 1960), tras dúas anteriores novelas publicadas hai pouco tempo –O exiliado e a primavera, novela coa que obtivo o Premio Xerais 2004 e Lois e Helena buscándose un día de tormenta, premio Manuel García Barros no 2006-, volve transitar polo xénero mais mestizado agora cun inconfundible arrecendo a novela de tese.
Incorporando unha homenaxe implícita a Reimundo Patiño a través da figura do falante de vegliota -dialecto dalmático extinguido en 1898 ao morrer o seu último falante- como se testemuña na ilustración da cuberta, Veiga opta polo recurso de construír un universo literario que se alicerza na viaxe en tren realizada polo protagonista, un profesor depurado e perseguido, posuidor de dous manuscritos de corte ensaístico sobre o vegliota que titula significativamente «Klemperer» e «Ferrer i Gironès»; unha viaxe, por certo, cargada tamén de intención, pois nada hai gratuíto nesta entrega, de xeito que se trata da derradeira que realiza ese tren chamado “arrancatravesas”, por aproveitar o seu percorrido para ir arrincando as trabes que conforman a vía pola que circula.
Esta estraña e simbólica viaxe permitirá que o profesor de vegliota vaia afondando nas personalidades e opinións dos seus acompañantes de vagón; mais tamén posibilitará que retrate a súa traxectoria vital ao tempo que describirá a paisaxe desolada e erma que atravesa devagar –doadamente identificable por outra parte-, de xeito que aos poucos vaian acrecentándose os elementos de filiación estritamente ensaística –talvez, por outro lado, os máis interesantes- e esmorecendo aqueloutros que alimentan a aparencia novelística da proposta: que fai o personaxe nese tren?, porque desconfía dos seus compañeiros?, por que o tren incorpora unha mercadoría estraña en forma de libros en vegliota, amarelecidos e poeirentos? Velaí a faciana máis achegada ao ámbito do misterio que partilla con tintes de certa ficción científica.
O protagonista, a través tanto do soliloquio que mantén consigo mesmo como do exercicio da escrita, reflicte, alén da súa situación persoal extrema –o afastamento da súa muller Lhos e a preocupación polo futuro da súa filla Mra son dúas constantes- os trazos que rodean esa viaxe, en certa maneira, cara a ningures, cara ao baleiro e á aniquilación individual, mais tamén colectiva ao incorporar, como auténtica personaxe central, o presente do propio vegliota. É a bagaxe «intelectual» do profesor a que facilita que nos asomemos aos seus argumentos vinculados con conceptos de resistencia, desarraigamento, rebelión, identidade, asimilación ou morte da lingua e das linguas, establecendo un rico e interesante diálogo con citacións ou socalcos biográficos dunha pléiade de autores que van de Dante a Proust, de Amos Oz a Sebald, de Monterroso a Shaw, de Magris a Bradbury, de Gombrowicz a Handke, de Bolaño ao poeta cigano Eslam Drudak entre moitos outros…, referencias que xorden ou se asocian ao discurso con naturalidade, ao fío dun aceno, dun dito, dunha lembranza…
Por fin, capítulos como o que aborda a infelicidade dos escritores, o dedicado á resaltar a relevancia da obra de «R.» –Rosalía-, ou as páxinas que expoñen con realismo experiencias persoais que talvez haxa alguén que lle soen a ficción mais que abofé non o son, fan que esta sexa unha novela na que tamén paira moito de sentimento a dar forma a unha alegoría que tamén é un estarrecedor berro, berro que debería oírse e diante do que non é doado manterse incólume. Ramón Nicolás.
Acabamos de coñecer as obras finalistas da quinta edición do Premio Frei Martín Sarmiento, organizado polos equipos de Normalización Lingüística da FERE e outorgado, a pasada edición, por máis de cinco mil lectores e lectoras. As obras finalistas das publicadas por Xerais, ao longo do pasado ano 2007, son as seguintes:
O fallo do premio coñecerase o 30 de abril de 2009 e será outorgado por milleiros de lectores e lectoras que valorarán as obras finalistas ao longo do curso.
Manuel Rivas foi entrevistado no primeiro programa da tempada de Libro aberto, o programa de libros da TVG. Manuel Romón e Rivas conversaron arredor da aparición d’ Os Grouchos.
Ramón Nicolás publicou o pasado 26 de xullo no suplemento Culturas de La Voz de Galicia unha crítica sobre Renacer, a novela de Xabier Paz publicada en Xerais Narrativa. Reproducimos o texto:
O ARETINO E AS SÚAS CONTRADICIÓNS. XABIER PAZ OFRECE UNHA NOVELA INTENSA CO ESPÍRITO DO RENACEMENTO ITALIANO COMO PANO DE FONDO
Xabier Paz (A Coruña, 1949), alén de posuír unha xa longa traxectoria poética, sorprendera gratamente por volta de hai tres anos coa publicación de Follas de bacallau, un libro que ao meu ver ía moito máis alá de espellar a épica que constitúe a vida cotiá nos pesqueiros galegos de grande altura; naquel volume encerraba os dotes dun narrador experimentado, cousa que nos vén confirmar esta novela acabada de saír do prelo de Edicións Xerais: Renacer.
Novela de protagonistas, mais ao tempo coral, estrutúrase con sinxeleza a través dun dobre fío narrativo que, por un lado, vén da man do poeta, escritor e dramaturgo Pietro Aretino, alicerzándose en textos de moi diversa filiación e, polo outro, a través do discurso da súa filla Adria quen, ao longo dunha noite e xa falecido o seu pai, desexa destruír uns documentos que, ás portas da contrarreforma, podían resultar ben comprometidos ou perigosos. Mercé ao emprego desa estratexia Adria é quen de trazar unha panorámica completa da biografía de seu pai, mais ao tempo tamén se retrata a si mesma ao iren agromando todos os capítulos do seu pasado, que tamén son os da súa propia vida.
Deste xeito Xabier Paz é quen de conducir ao lector, cunha visión abeirada ao narrativo e ao descritivo, por aqueles topos universais que sería difícil esquivar nunha novela deste xorne: a morte, a amizade, o sexo, os afectos, a hipocrisía social, a propia literatura, a filosofía e o pensamento, as artes, a beleza e o seu canon, a educación, o papel da muller naquel tempo ou aquelasn que se rescatan do esquezo como Isabella d´Este, Catherine de Medici, Vittoria Colonna ou Gaspara Stampa… E faino todo sen que se aprecien as suturas, exhibindo unha capacidade de síntese sorprendente para deseñar a que foi unha das épocas máis atractivas e efervescentes desde o punto de vista dos avances científicos e humanísticos. Velaí como, e alén dos ecos que suscitan na biografía do protagonista personaxes como Miguelangelo, Buonarotti, Tiziano, Leonardo, Rafael, Bembo, Petrarca, Bocaccio ou Pico della Mirandola, xorden asuntos que confiren a necesaria verosimilitude como son as recorrentes reflexións sobre a pintura, a querenza polo «volgare ilustre» e a «questione della lingua», sen esquecer outros como a creación literaria, o estilo do autor, as paixóns amorosas, con chiscadelas dirixidas ao tempo presente, fóra da presenza de multitude de libros apócrifos ou apógrafos.
Non sei se a novela quixo ser fiel á contraditoria figura do Arentino, pero sen dúbida no que non quixo converterse foi nunha biografía novelada do escritor: á marxe da fidelidade ou non ao que hoxe se coñece do escritor de Arezzo, a novela pretende, ao meu ver, afondar nun tempo e nunhas vidas cheas de forza interior e de tensión co obxectivo de «rinascere», isto é, de sobreporse ás circunstancias e comezar de novo cando aínda é posible. As reflexións sobre sentimentos ou actitudes de carácter universal e atemporal fan desta novela non só unha reconstrución dun personaxe histórico concreto e da súa filla, senón un exemplo do que foi o humanismo máis puro, un humanismo liberal coas súas luces e coas súas sombras, articulando así unha ventá aberta ao pasado que se beneficia dun esforzo creativo ben relevante e que obtén un resultado máis que satisfactorio. Ramón Nicolás
Onte ao mediodía foi presentado no IES Portovello de Ourense o Manual para coeducar na escola infantil de María Luísa Abad Abad. Este título é a primeira entrega dunha serie de monografías dirixidas á formación do profesorado de Educación Infantil, coeditadas por Xerais e a rede galega de escolas infantís Galescolas, dependentes da Secretaría Xeral de Igualdade. No acto de presentación participaron a autora, o director da editorial e Carme Adán, secretaria xeral de Igualdade.
O Manual para coeducar na escola infantil está organizado en dúas partes ben diferenciadas: unha primeira ensaística (os tres primeiros capítulos) na que se reflexiona sobre a construción da identidade sexual e de xénero, o sexismo na educación e sobre os conceptos de igualdade e coeducación; unha segunda de carácter didáctico (o capítulo cuarto) na que se propón un modelo de intervención coeducativa ao longo de toda a etapa de EI. Nese capítulo central da obra propóñense pautas para a organización dos espazos e da actividade educativa no centro e na aula, así como outras para acadar a imprescindible colaboración das familias nun modelo de coeducación compartida.
Ao longo do vindeiro ano 2009 está previsto que continúe esta serie de monografías con títulos dedicados ao bo trato e ao xogo.
Manuel Rodríguez Alonso publica no Cartafol unha a crítica sobre o Dicionario de Fraseoloxía Galega de Carme López Taboada e María Rosario Soto Arias. Recollemos algúns parágrafos significativos do texto:
Xa que logo, libro utilísimo e do que se poden lucrar non só tradutores e autores, senón tamén o profesorado de lingua, para elaborar exercicios de seu sobre ese sector tan profundamente castelanizado como é o da fraseoloxía. Estes colectivos debían ler o dicionario de xeito obrigado desde o comezo ao remate. […] Dicionario ben feito, contra o que é costume no panorama filolóxico galego, e imprescindible para o profesional da lingua, desde o xornalista, aos actores de dobraxe, pasando por tradutores e profesores.
O xornalista de Liberation Philippe Lançon viaxou á Coruña para entrevistar a Manuel Rivas con motivo da aparición en frances d’ Os libros arden mal. Recomendamos a longa entrevista, que constitúe un dos fitos máis salientables da presenza dun autor galego nun medio internacional. Reproducimos directamente varios parágrafos significativos do texto:
Avant d’écrire, Rivas a lu, regardé, beaucoup interrogé : «Mon imagination procède par cercles concentriques. Le premier est documentaire ; le second, oral ; le troisième, fermenté. A un moment, j’ai failli abandonner. Tant que j’étais dans la fumée du bûcher, je voyais. Elle envahissait les bâtiments publics, les maisons, les cerveaux, les cœurs. Quand elle s’est dissipée, l’odeur a persisté, maisjene savais plus quoi en faire.» L’histoire de la Galice flambe avec son bûcher, pleure avec sa pluie, chante avec ses poètes, émigre avec ses émigrants, revient avec les revenants. Le roman est son beau foutoir et le porte-voix d’une ville où le vent disperse et rapporte depuis toujours absolument, tristement et merveilleusement tout.
[…]
«Chaleur». En galicien, la langue dans laquelle écrit Rivas, puis en espagnol, celle dans laquelle il ne traduit plus lui-même que ses poèmes, le roman s’intitule : Les livres brûlent mal. C’est que le feu du 19 août est novice, un bébé inquisiteur et fasciste qui «doit vaincre les résistances, l’incompétence des incendiaires, le manque d’habitude de faire brûler les livres. L’incrédulité des absents. On voit bien que la ville ne conserve aucune mémoire de cette fumée paresseuse et réticente, circulant dans l’étrangeté de l’air qu’on respire». Les personnages de Rivas racontent les pages qui fondent, l’odeur qu’elles dégagent, la difficulté que les hommes ont à se défaire des mots. Sa nature de poète enveloppe le récit. Il note que, «même s’il pleut sur les livres, les mots dégagent encore de la chaleur», que l’atmosphère dans laquelle ils brûlent «est trouée». Et il est là pour explorer ces trous.
[…]
Le titre français, l’Eclat dans l’abîme, est le nom d’une association démocrate et humaniste, un «athénée» qui regroupe un boxeur célèbre, son partenaire d’entraînement, un peintre, un chanteur de tango… Ceux qui vont mourir, être déportés ou marginalisés. Le chanteur de tango fuira en Amérique du Sud, plus tard, après avoir été tabassé et traîné par les cheveux par son protecteur fasciste. Le roman est dédié à un libraire fameux de Vigo qui, enfant, fut la mascotte de cet athénée : «Sa voix, dit Manuel Rivas, changeait selon la personne dont il parlait. En l’écoutant, j’avais une sensation de stupeur et de quiétude.» C’est cela que l’homme dégage et que le romancier a voulu restituer. Mais Antón Patiño Regueira est mort peu avant la publication du livre.
Ramón Nicolás publicou o pasado 23 de agosto no suplemento Culturas de La Voz de Galicia unha crítica sobre Os nomes do traidor, a novela de Xurxo Sierra Veloso. Reproducimos o texto:
SOBRE IDENTIDADES E TRAIZÓNS. XURXO SIERRA OFRECE UNHA INTENSA, MADURA E DESACOUGANTE NOVELA
Xurxo Sierra (Caracas, 1969), malia non ser un dos narradores galegos de maior presenza pública, si é un autor que xa posúe un corpus certamente a ter en conta constituído pola súa estrea –Os ollos do rei de copas (1994)-, á que seguiron Licor de abelá con xeo e Os mércores de Fra, ambas as dúas premiadas e publicadas en 2006, ata a presente Os nomes do traidor. Polo tanto catro novelas entre as que talvez se poida extraer, como un dos trazos máis peculiares da súa produción, a versatilidade temática que exhibe –nunca reescribe a mesma novela aínda que se ocupe con frecuencia de asuntos como a morte, o destino ou o amor- e mais o dominio das diferentes perspectivas e posibilidades técnicas desde as que abordar o exercicio de ficción.
Con todo, cómpre centrarse nesta proposta que afonda naquelas reviravoltas sufridas por un personaxe acollido a un programa de protección de testemuñas logo de declarar en contra dun narcotraficante. O asunto, que pode resultar máis ou menos atractivo, arróupase a través da mestizaxe, non sei se orixinal pero si moi efectiva, entre os xéneros da novela negra e da novela psicolóxica, pairando así nas súas páxinas, e de xeito contundente e decisivo, tanto unha reflexión arredor do concepto da identidade persoal, do quen somos e cara a onde imos se seguimos sendo os mesmos ou se decidimos cambiar, como un proceso de esculca nas posibles consecuencias da práctica da traizón, que desde o singular deste caso ben se pode aplicar ao universal.
Sierra, así pois, opta por encaixar a súa historia nun molde fragmentario e alicerzado en múltiples perspectivas, estrutura que se alimenta desde un conxunto de voces e personaxes sólidos con acento propio que as fai doadamente recoñecibles polo lector a través dos diversos rexistros expresivos que outorgan a precisa verosimilitude e facilitan a operación de singularizalos: velaí o máis común do protagonista Delanuit, pasando polo idiolecto culto de Sampaio ata aquel abeirado á xerga das fillas adolescentes do primeiro. Alén disto, é destacable a conxunción de planos espaciais mediante a que se nos traslada con axilidade dun a outro lugar e na que non falta, se cadra como marca de autor, un inexcusable sentido do humor espallado aquí e acolá, en ocasións entretecido cunha fina ironía cando esta se precisa.
As aparicións dunhas e doutras pezas deste friso, que nos conducen por sentimentos, actitudes e accións, por veces contradictorias pero sempre posibles, constrúen unha sorte de quebracabezas no que todo vai pouco a pouco atopando o seu lugar deixándonos transitar con liberdade ata darmos cun desenlace inesperado, de filiación moi cinematográfica ao meu ver. Unha novela áxil e fresca, ben lonxe, así pois, de tonalidades por veces pretensiosas que matan o que podería ser unha boa historia. Ramón Nicolás
Paula Fernández publica no Faro da Cultura a primeira crítica de Bertiño Rompetodo, o álbum escrito por Ramón Caride e ilustrado por Chus Ferrín, publicado na colección «Merliño».
Máis de cento cincuenta persoas ateigaron o salón de actos da Biblioteca Pública Miguel González Garcés da Coruña para asistir ao acto de presentación da Obra dramática de Francisco Taxes editada dentro da Biblioteca das Letras Galegas. No acto interviron Ramón Nicolás, Xurxo Taxes, Manuel Rivas e a conselleira de Cultura Ánxela Bugallo.
Esta semana chegará ás librarías Amancio Amigo e o demo da botella, a segunda entrega da serie de novelas de maxia, escritas por Xosé Miranda e ilustradas por Patricia Castelao, protagonizadas por Amancio Amigo. Este destemido estudante de maxia será, capaz de desaparecer e transformarse en obxectos e animais, vive apaixonantes aventuras, onde na liña da miña mellor literatura fantástica non falta nin o amor, nin lealtade nin a necesidade de superar as máis arriscadas probas. O primeiro título desta serie, dirixida a lectores de once anos en diante, Amancio Amigo e o Meigo de Salamanca, obtivo un gran éxito de público.
A protagonista de Amancio Amigo e o demo da botella, Sabela, é unha nena do Courel, que é a vez irmá da moza e amiga da irmá do meigo Amancio Amigo.Un día, por accidente, libera un demiño que o meigo ten pechado nunha botella. Para compensalo, ela e a súa amiga Loreto chocan un ovo caído do ceo, do que sae un novo demiño, ao que lle poñen por nome Anduriño. Pero Anduriño escapa tamén e, mentres todo iso sucede, no ceo comezan a concentrarse as nubes e as treboadas e unha grande ameaza pende sobre a aldea. Uns ollos de sangue vixían entre os nuboeiros. Amancio é tomado por unha invencible somnolencia e uns extraños personaxes visitan ao pai de Sabela, o filósofo Kalouro e o seu axudante Franco Opaco, que investigan se, no inexplicable roubo cometido na súa casa, o ladrón entrou pola ventá ou viceversa…
Nos primeiros días de outubro estará nas librarías galegas Mal de escola, a celebrada obra de Daniel Pennac, traducida para a nosa lingua por Xavier Senín Fernández. Mal de escol, Premio Renaudot 2007, constitúe unha magnífica mestura de memorias e de ensaio que aborda tanto os problemas actuais da educación, como as lembranzas do autor tras a súa experiencia como un mal alumno adolescente e como profesor de lingua nun instituto parisino durante vinte e cinco anos.
Daniel Pennac, nunha liña semellante á de Coma unha novela (Xerais 1993), aborda en Mal de escola a cuestión da escola e da educación dende o punto de vista dos malos alumnos. O autor, un dos máis celebrados das letras francesas contemporáneas, un pésimo estudante adolescente, estuda esta figura do folclore popular outorgándolle a nobleza que se merece e restituíndolle a carga de angustia e dolor que a acompaña. Mal de escola mestura as testemuñas autobiográficas (como estudante e profesor que exerceu a docencia durante vinte e cinco anos nun instituto de París) con reflexións sobre a pedagoxía e as disfuncións da institución escolar, o papel dos pais e da familia co papel da televisión e dos medios de comunicación actuais, a sede de aprendizaxe coa dor de ser un mal estudante, o sentimento de exclusión do alumno e o amor á ensinanza do profesor. Mal de escola, Premio Renaudot 2007, é un fenómeno editorial en Francia capaz de reabrir un gran debate arredor das razóns do fracaso escolar e do estado e do futuro da educación pública.
Daniel Pennac lendo un anaco da obra orixinal na televisión francesa.
No blog Trafegando ronseis publícase unha interesante anotación de lectura sobre Limpeza de sangue, o texto dramático de Rubén Ruibal que mereceu o Premio Nacional de Literatura Dramática. Recollemos o primeiro parágrafo do texto:
Limpeza de sangue de Rubén Ruibal (Xerais, 2006) pareceume Teatro de verdade, así con maiúsculas, recomendable tamén para todas e todos os que prefirades ver e non ler teatro, porque se nota que o autor pensou no espectador/a pero tamén no lector/a; fixádevos, se non, na elaboración das didascalias. Tematicamente é ousada, dá moito que pensar e fai gala dun sentido crítico digno do mesmo Vidal Bolaño. Os diálogos son ás veces finamente irónicos e outras tan directos e descarnados que sobrecollen. Todos os ambientes e personaxes están moi acabados. E logo está o seu o humor, como unha especie de elemento compensatorio e indispensable para sobrevivir a toda a corrupción que nos rodea. Unha lectura para pensar e divertirse, en definitiva.
Falar a estas alturas da solvencia técnica de Salgueiro como autor dramático é posíbelmente correr o risco de caer na obviedade. A presente obra non representa, nese sentido, unha excepción no seu habitual bo facer, sobradamente demostrado noutras pezas, e non sempre necesariamente aquelas que tamén foron premiadas. Sinxelamente resta destacar desta historia o manexo minucioso do tempo dramático, e a capacidade de converter unha historia que pasaría por unha pequena anécdota familiar nun cadro detallista que abre longas perspectivas cara a problemas comúns da nosa sociedade e consegue explotar a maior parte dos seus matices. Nas escasas corenta páxinas de Historia da chuvia que cae todos os días atínxese non só ao problema endémico da emigración galega, senón que mesmo se dá cabida á nova realidade da nosa terra como receptora de inmigrantes, que á súa vez están a ser explotados.
O vindeiro martes, 16 de setembro, ás 20:00 horas será presentada na Biblioteca Pública da Coruña Miguel González Garcés, a edición da Obra dramáticade Francisco Taxes, publicada por Xerais na colección Biblioteca Dramática Galega. O acto contará coa participación de Ánxela Bugallo (conselleira de Cultura e Deporte), Xurxo Taxes (editor da obra), Ramón Nicolás (director da colección), Manuel Rivas (escritor) e Manuel Bragado (director da editorial).
”Escritor maldito nunha cultura tanto tempo maldita”, como o describiu Manuel Rivas en 1978, o escritor e guionista de cine Francisco Taxes Prego (A Coruña, 1940-2003) apostou nos seus textos por un teatro popular, comprometido e divertido, contribuíndo deste xeito a converter a arte de Talía nunha ferramenta fundamental na loita a prol da recuperación e a normalización da cultura e a lingua galegas. Este volume, que recolle a súa produción dramática ao completo, inclúe dúas obras inéditas, Caderno de bitácora –representada polo CDG en 1985– e a persoal e transgresora Elas (1997). Na introdución, preparada por Xurxo Taxes Díaz, dáse conta da andaina vital e artística dun dramaturgo que soubo, sen prescindir da defensa dun teatro de diálogos áxiles e aparencia sinxela e natural, afondar nos grandes temas da condición humana, como a morte, a violencia, o poder ou o sexo. Un libro clave para a recuperación dun dramaturgo clave no devir do teatro galego da segunda metade do século XX.
O vindeiro xoves, día 11, ás 10:00 horas presentarase na Biblioteca da Fundación Caixa Galicia de Santiago, no seo do V curso de formación continua sobre literaturas infantís e xuvenís, o libro A Guerra Civil española na narrativa infantil e xuvenil. Coordinada por Blanca-Ana Roig Rechou, Pedro Lucas Domínguez e Isabel Soto López esta nova obra dos membros da Red Temática de Investigación sobre Literatura Infantil y Juvenil del Marco Ibérico (LIJMI) reúne un conxunto de estudos destinados fundamentalmente a aqueles que desenvolven labores de mediación, centrados no tema da Guerra Civil española e a súa presenza na narrativa infantil e xuvenil.
Tras dunha introdución teórica na que se analiza o impacto e a presenza da Guerra Civil nas manifestacións culturais e artísticas das últimas décadas e a abundante bibliografía crítica xerada arredor do tema, inclúense enfoques panorámicos que abordan o tratamento do tema nas literaturas castelá, catalá, galega, portuguesa, vasca, co engadido de dúas achegas que estudan a presenza da contenda española na produción en lingua alemá e inglesa.
O volume inclúe ademais unha selección de obras narrativas nas que se trata a Guerra Civilespañola, dazasete das cales son obxecto dun comentario pormenorizado, co fin de facilitarlles aos mediadores e mediadoras algunha claves de aproximación para o seu uso na educación literaria.
Esta semana aparece nas librarías O valor do envoltorio. Un estudo sobre a influencia das TICnos centros educativos, preparado polo Grupo Stellae, formado por profesorado da Facultade de Ciencias da Educación da Universidade de Santiago e coordinado por Mª Lourdes Montero Mesa.
Este libro está dirixido a todas aquelas persoas que se preguntan como mellorar a educación coa mirada posta nas transformacións das TIC (ordenadores, equipos multimedia de CD-ROM, Internet, televisión dixital, tecnoloxía móbil…), tan omnipresentes en todosos ámbitos da nosa vida cotiá.
A escola enfróntase na actualidade de maneira irreversible, aos retos de incorporación e apropiación das TIC; un dos principais é, sen dúbida, atopar o seu lugar nese proceso en función dos seus propios intereses educativos. Facelo require dun modelo no que teñan acomodo os patróns culturais cos que se socializan a infanciae a mocidade, favorecendo competencias culturais para comprendere utilizar os recursos expresivos das TIC e interpretar os seus discursos en clave sociopolítica. En definitiva, un compromiso cos niveis máis altos para todos os cidadáns no acceso á sociedade do coñecemento.
Hoxe hai máis xente que accede á educación pero, ao tempo, aumenta a disparidade entre aqueles que gozan dunha cualificación suficiente para o mercado de traballo e os que quedan á marxe. O mundo en que vivimos ofrece máis e mellores opcións, pero tamén entraña maiores riscos e incertezas. O fundamental é a capacidade humana para xerar e utilizar o coñecemento de modo eficaz e intelixente sobre unha base en continua transformación. Nada mellor para iso que a educación e formación permanentes. Este libro quere ser así un canto ao valor da aprendizaxe como principio educativo e, de maneira especial, a quen o fai posible: as institucións educativas e o profesorado.
Xosé Manuel Eyré publica no diario electrónico A Nosa Terra unha gabanciosacrítica da novela de Begoña PazAs mellores intencións, gañadora do premio Centenario do concello de Riveira. Recollemos o derradeiro parágrafo do texto:
As mellores intencións é unha novela breve moi dura, cruel e tenra á vez. Un discurso no que a tenrura e o amor, tratan de impoñerse, de seren o centro da vida, aínda que para iso teñan que reinventarse, que tolerar ao seu carón a presenza doutros seres movidos por obxectivos máis mundanos.
Xosé Manuel Eyré publica no diario electrónico A Nosa Terra unha crítica de Atracción total, o libro de Carmen Blanco publicado en Xerais Narrativa. Recollemos un dos parágrafos máis significativos do texto:
O uso da primeira persoa (hai protagonista) permite que moitos textos poidan ser considerados como microcontos, aínda que o lategazo final climático se dirixe á esfera emocional do lector, algo típico da poesía. Mais polo común son microrrelatos. A filiación poética, malia estaren escritos en prosa, é, en moitísimos casos, máis que evidente; en si, xa no nacemento eran poesía, outra cousa é como se manifesten, alén de que se bote man de recursos poéticos, sobre todo de repetición (onde o segundo membro, ademais de funcionar como intensificador debe evocar contraste). Polo demais hai textos que ben poden ser considerados microhistoria (salientamos aqueles que reivindican os nomes e figuras das mulleres dos represaliados, as historias oficiais adoitan pasar por riba deles moi inxustamente), noutros casos están moi próximos ao microensaio, a un microensaio no que á súa vez conflúen poesía e filosofía, de aí que os achemos como poéticos ou filosóficos.
Manuel Rodríguez Alonso publica no Cartafol de Vieiros unha crítica sobre O profesor de vegliota, a novela de Manuel Veiga. Recollemos os dous derradeiros parágrafos do texto:
Neste mundo de alleados, que desprezan a súa lingua e cultura, que destrúen a súa paisaxe, o profesor de vegliota defende a lingua das sete vogais ou ponlle un nome galego á filla. É un elemento perigoso. Só o espera a morte social e, o que é peor, a morte social tamén da súa filla. O mellor para os seres queridos é desaparecer nese misterioso tren.
Con todo, a novela non é derrotista, pois como reflexión final da longa viaxe en tren o profesor de vegliota decide que, aínda que sexamos poucos e sen poder, os vegliotas temos que seguir adiante, como ben di a derradeira frase da novela: Rabexo por unha oportunidade, por sobrevivir entre eles. Xa que logo, unha chamada á resistencia vegliota fronte á asfixia dos do pensamento único e lingua tamén única, especialmente se é a deles.
[…] A narración un tanto anárquica destas memorias, na que se salta con facilidade da referencia bibliográfica, á reflexión política para retomar outra vez o fío conductor da memoria, lembra en ocasións ao estilo creado no ámbito dos blogues e outro tipo de narracións contemporáneas, dotando o contado dunha frescura que non teñen outros libros de memorias similares.
Huit ans après Le Crayon du charpentier, voici le nouveau roman de Manuel Rivas, sans doute la plus riche et la plus vaste fresque qu’il nous ait donnée sur la Galice. Au cœur du récit, un fait historique : l’autodafé qui a eu lieu sur le port de la Corogne le 17 aout 1936, quelques semaines après le «pronunciamiento» du général Franco et le début de la Guerre Civile espagnole. Ce jour-là, des centaines de livres provenant des bibliothèques publiques et privées de Galice ont été brûlés devant les habitants de la ville par des militants de la Phalange – le parti fasciste espagnol. Mais les livres brûlent mal, on le sait, et du bûcher se sont détachées quelques pages, une couverture, une illustration, qui soudain se sont mises à danser dans le vent et ont échappé aux flammes.
En bon poète, Manuel Rivas nous invite à suivre les vagabondages de ces bouts de papier. En bon romancier, il nous raconte les mille et une histoires qui s’y cachent. Les cahiers calcinés d’un manuel d’électricité nous parlent ainsi du destin du boxeur Vicente Curtis, ancien membre de l’athénée révolutionnaire «L’Eclat dans l’abîme», condamné à traîner dans les rues le cheval en bois des photographes ambulants. Une illustration méconnaissable nous renvoie aux aventures de la petite lavandière Ô qui, dans les eaux de la rivière, voit surgir de mystérieux visages. Un peu plus loin, une page de garde à demi brûlée porte encore l’ex-libris de la bibliothèque de Santiago Casarès Quiroga, le leader républicain qui doit fuir la Galice et se retrouve exilé en France avec sa fille Vitola, la future María Casarès.
Nous passons d’un personnage à l’autre, d’une histoire à l’autre, en tournant doucement l’invisible sphère armillaire qui fait de ce roman un kaléidoscope ou un carrousel enchanté. Ces pages d’une intense poésie nous montrent que dans la ville de la Corogne, comme partout ailleurs, la condition de l’homme est celle d’un être fragile et toujours imprévisible, capable à chaque instant du meilleur comme du pire.
A aparición desta edición francesa, traducida por Serge Mestre, foi xa moi ben recibida pola prestixiosa revista literaria Lire, onde o crítico André Clavel recibe a obra con entusiasmo:
Il y a du Borges chez Rivas, le gardien de la mémoire, le petit frère de Noé dont l’arche de papier est un merveilleux pied de nez à la violence qui terrassa son pays. Comme si les livres, même réduits en cendres et en poussière, portaient les germes de leur propre résurrection.
Montse Pena Presas publica en lg3 unha crítica sobre Atracción total, o máis recente libro de narrativa de Carmen Blanco. Recollemos o primeiro e o derradeiro parágrafos do texto:
Unha sorte de caixa de Pandora da que non deixan de saír historias da xénese máis diversa para quen goce coas tramas que se perden e se reencontran, para quen ature o caos e, moi especialmente, para quen saiba remexer, paciente, nun baúl de palabras, ata quedar coas que debe gardar. Carmen Blanco tece a súas redes con dúas premisas: a defensa da liberdade e o feminismo activo.
Este non é un libro para aqueles lectores e lectoras que procuren unha ficción convencional ao uso, tampouco para os que esperen atopar tras estas páxinas liñas e liñas que subliñar., nin tan sequera para os amantes do relato brevísimo. Atracción total é para quen goce coas tramas que se perden e se reencontran, para quen ature o caos e, moi especialmente, para quen saiba remexer, paciente, nun baúl de palabras, ata quedar coas que debe gardar.
Acaba de chegar do prelo a nova edición, actualizada á normativa RAG 2004, do Dicionario dos seres míticos galegos, obra de referencia do noso universo mítico preparada por Xosé Miranda, Xoán Cuba e Antonio Reigosa e ilustrada polo desaparecido Lázaro Enríquez. O dicionario, que estaba completamente agotado dende hai meses e do que existe edición en castelán, pode xa volver adquirirse nas librarías galegas.
Este Dicionario dos seres míticos galegos é unha viaxe a través da mitoloxía do país, asentada, na oralidade dos devanceiros e, daquela, un libro de consulta práctico, útil e fermoso ó tempo, pero tamén é unha viaxe que atravesa páxinas de forte contido narrativo, e lectura amena, entretida e divertida. Co rigor dun dicionario e o feitizo dunha novela apaixonante, este libro constitúe unha das máis importantes achegas ao patrimonio cultural galego nos últimos anos.
Nas 710 entradas das que consta o Dicionario dos seres míticos galegos pode o lector atoparse con xente cativa, xigantes, olláparos, ananos, xacias, sereas, xerpas, rabenos, encantos, lamias, lavandeiras; entrar no pazo dos mouros e conversar coa Mourindade; roubar o peite da moura; recoller carbóns que se convertan nun tesouro; sufrir con paciencia a trasnos, diaños e tardos; durmir con Pedro Chosco; ter medo da Estadea; fuxir con Brancaflor ou oír os contos de María Castaña.
O lector poderá visitar as tumbas de Orcavella e a Raíña Lupa; asaltará casas con Pepa a Loba; beberá na fonte de Ana Manana; voará con meigas, chuchonas e nubeiros; correrá sete parroquias cos lobishomes; verá como Deus crea demos e anxos; asombrarase con lobos, cobras, dragóns, basiliscos, cocas, unicornios; navegará no Bergantín Pantasma; andará os camiños coas ánimas da Compaña; tremerá na noite ó escoitar o Paxaro da Morte; enfrontarase co Can Negro, co Lobo Branco, coa Peregrina, coa Zarrulada, co urco e coa Pastoriña; visitará cidades asolagadas e enterradas, como Antioquía, Lucerna ou Valverde, Pozos Peagos e entradas do inferno, Camiños ó Alén e Cabos do mundo; coñecerá os cocos, tales como o home do saco, o sacaúntos, Maríamanta, a meiga dos dentes verdes, o zampón e o orco; lerá o Ciprianillo e desatoará decididamente o saco para pillar os biosbardos. Para atopalos, só hai que abrilo por calquera páxina.
El libro es estupendo. Quizá las fotos no sean tan buenas como las de otros, pero se percibe el universo de Álvarez Blázquez: su relación con Galicia y el mar, su interés por la poesía medieval, sus juegos literarios (publicó Cancionero de Monfero como si fuese un libro perdido de los trovadores galaico-portugueses, aquellos primorosos poetas a los que quizá no conozca George Steiner; publicó Roseira do teu mencer, en homenaje a su hija Colorín, publicó su obra maestra probablemente: Canle segredo), su curiosidad intelectual, su compromiso con la izquierda, la carga literaria de la estirpe, la relación con sus hermanos, sus historia de amor y complicidad con María Luisa Cáccamo, de ascendencia italiana y tan bella y elegante… Álvarez Blázquez, curiosamente, publicó en 1943 una pequeña novela policíaca en Zaragoza: El crimen de la Isla Verde, que apareció en la revista Letras, 1941.